Έγκλειστοι και ημιέγκλειστοι φρονιμίτες
Ένας ενήλικας έχει συνήθως 32 δόντια, 16 στην άνω γνάθο και 16 στην κάτω. Όμως, συνήθως υπάρχει χώρος για να αναπτυχθούν σωστά μόνο 28 δόντια.
Τα τέσσερα τελευταία δόντια που ανατέλλουν στο στόμα, οι τρίτοι γομφίοι (φρονιμίτες) προσπαθούν να βρουν χώρο στην γνάθο για να αναπτυχθούν.
Όταν η γνάθος και τα ούλα επιτρέπουν την σωστή ανάπτυξη αυτών των δοντιών, κάτι που δεν συμβαίνει συχνά, τα δόντια αυτά παραμένουν στην θέση τους και δεν τα αφαιρούμε.
Πολύ συχνά όμως, η γνάθος και τα ούλα δεν επιτρέπουν την ανάπτυξη και έτσι τα δόντια αυτά μπορεί να κινηθούν πλάγια δημιουργώντας προβλήματα στα γειτονικά δόντια ή να παραμείνουν μερικώς ή και ολικά κάτω από τα ούλα, ακόμα και μέσα στο οστό της γνάθου.
Όταν έχουν ανατείλει μερικώς (ημιέγκλειστοι φρονιμίτες), από το άνοιγμα που υπάρχει στο ούλο, εισέρχονται βακτηρίδια και υπολείμματα τροφών με αποτέλεσμα να δημιουργείται φλεγμονή, με συνέπεια το πρήξιμο (οίδημα), πόνο, ακόμα και πυρετό.
Όταν δεν έχουν ανατείλει (έγκλειστοι φρονιμίτες), ασκούν πιέσεις τόσο στα γειτονικά δόντια όσο και στο οστό της γνάθου και στα ούλα.
Η πίεση που ασκείται στα γειτονικά δόντια μπορεί να χαλάσει την φυσική διάταξη των δοντιών αλλά και να προκαλέσει ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα, φθείροντας τα ή ακόμα και σπάσιμο των ριζών.
Συχνά, παρατηρείται και η εμφάνιση κυστών και όγκων γύρω από τους έγκλειστους φρονιμίτες, προκαλώντας την σταδιακή καταστροφή του οστού της γνάθου αλλά και των παρακείμενων δοντιών.
Ο οδοντίατρος, με τον κλινικό έλεγχο και με την βοήθεια μιας πανοραμικής ακτινογραφίας εξετάζει την εικόνα των φρονιμιτών, όταν αυτοί είναι ημιέγκλειστοι ή έγκλειστοι, και προχωράει στην αφαίρεση τους αν αυτό κριθεί απαραίτητο για την πρόληψη άμεσων ή μελλοντικών προβλημάτων.